WAGENINGEN - Gemeenten moeten verduurzamen, maar het succesvol opwekken van groene of duurzame energie wil niet overal vlotten. Soms wordt dan op een handige manier het cijfer wat groener voorgesteld, zoals in Wageningen. Daar bedachten ze een eigen berekening.
door Harry Hekkert
Wageningen is op zijn minst creatief in het berekenen van een fraaier percentage groen opgewekte energie. Volgens het deze week gepubliceerde cijfer in de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat wekt Wageningen 2,9 procent groene of hernieuwbare energie op. De gemeente zelf komt op 10,4 procent.
Pieter van der Ploeg van het Gelders Energieakkoord over de cijfers, en of we het zo wel gaan redden:
Hoe kan dit?
De gemeente houdt er een heel andere rekenmethode op na dan landelijk is afgesproken via de Klimaatmonitor. Dat zit zo: ook groene energie die buiten de gemeente wordt opgewekt, maar waarbij wél organisatie uit Wageningen een rol speelt, wordt meegerekend. Zo blijkt grootverbruiker Wageningen Universiteit (WUR) geïnvesteerd te hebben in windmolens in Lelystad.
Foto met impressie van windmolens die in Weurt moeten komen:
Die windenergie uit de polder telt de gemeente Wageningen op bij de eigen groene energieproductie. Opmerkelijk en een methode waar verder geen gemeente zich aan waagt. Verantwoordelijk wethouder Peter de Haan laat via een woordvoerder weten het beleid niet verder aan Omroep Gelderland te willen uitleggen, omdat het 'anders te technisch' zou worden.
Volgens Yvonne Fernhout, woordvoerder van de Klimaatmonitor, is in Europees verband afgesproken dat overheden alleen binnen eigen grenzen opgewekte duurzame energie kunnen meetellen. 'Blijkbaar kiest Wageningen voor een andere benadering. Er is geen wet of regelgeving, die dat verbiedt.'
Edese houtstook, is dat duurzaam?
Hoe vergaat het andere gemeenten bij hun verduurzamingsslag? Neem Ede: daar wordt volgens de gemeente veertien procent van de energie via 'hernieuwbare bronnen' opgewekt. En dat is ruim twee keer zoveel als de Klimaatmonitor (6,9 procent) berekent.
Volgens Ede telt de landelijke overheid de warmte en energie uit drie Edese biomassacentrales niet mee. Deze biomassacentrales worden gestookt op hout - snoeihout uit Ede en omgeving, zo zegt MPD Groene Energie, die de centrales beheert.
Een energiecentrale in Ede. Foto: Google Maps
Volgens een woordvoerder is 40 miljoen kilo resthoutsnippers per jaar nodig om drie biomassacentrales te laten draaien. Daarmee worden warmtenetten bediend die in totaal 18.500 huizen kunnen verwarmen. Hoeveel energie precies wordt opgewekt wil MPD Energie niet zeggen.
Maar verschillende energiespecialisten vinden houtstook geen duurzame energiebron, omdat er fijnstof en C02 vrijkomt bij de verbranding en omdat hout niet eindeloos voor handen is. Toch is Europees is afgesproken houtstook mee te rekenen als hernieuwbare energiebron.
'Geen gegevens'
In de Klimaatmonitor wordt de energie uit de Edese biomassacentrales niet meegerekend, omdat niet alle gegevens van de biomassacentrales uit Ede bekend zijn. 'Rijkswaterstaat beschikt niet over betrouwbare gegevens over de hernieuwbare energie van het Edese warmtenetten', zegt woordvoerder Yvonne Fernhout.
'We hebben de gemeente gevraagd naar betrouwbare gemeten leveringsgegevens over meerdere jaren, maar die hebben we nog niet ontvangen.'
Beuningen rekent op afvalverbrander
Ook de gemeente Beuningen heeft een eigen berekening van het percentage hernieuwbare energie. Daar wordt in de Klimaatmonitor niet alle hernieuwbare energie die afvalcentrale AVN in Weurt produceert meegenomen, zegt de gemeente.
Beuningen meent zelf dat het 37,5 procent duurzame energie opwekt. In de Klimaatmonitor staat 34 procent/ Een deel van de energie die AVN opwekt zou aan andere gemeenten worden toegerekend. Maar: 'dat is niet zo', zegt Fernout, woordvoerder van Rijkswaterstaat. 'Het verschil zou er in kunnen zitten dat AVN ook energie haalt uit het verbranden van afval met een fossiele oorsprong. Dat rekenen we natuurlijk niet mee.'
Duiven is koploper
Duiven wekt in de berekeningen van de Klimaatmonitor de meest hernieuwbare energie in Gelderland op: ruim 50 procent van alle energie in Duiven is 'groen'. Dat komt door de vier windmolens op Duivens grondgebied, maar vooral door de energie die afvalcentrale AVR opwekt. Alleen de energie uit hernieuwbare bronnen, zoals papierpulp en afvalhout, telt mee voor de Klimaatmonitor.
De energie vanuit de AVR Afvalcentrale in Duiven gaat via leidingen naar een warmtenet in Arnhem:
Rozendaal: merkwaardige topper
De kleinste gemeente van Gelderland is volgens de Klimaatmonitor ook een van de groenste. Rozendaal wekt 29,8 procent hernieuwbare energie op. En dat doet het zonder windmolens, zonnepanelen en biomassacentrales. Hoe kan dat?
Het antwoord is ook meteen de voornaamste kritiek: Rozendaal haalt alle hernieuwbare energie uit houtstook. In dit geval: houtkachels die mensen thuis hebben staan. Die kachels worden niet huis-aan-huis geteld, maar berekend. Via een vaste formule van de hoeveelheid bos en vrijstaande huizen in een gemeente wordt de warmte uit houtkachels berekend.
Critici, zoals duurzaamheidsclub Klimaatverbond in Arnhem, zeggen dat houtstook sowieso niet deugt. Houtkachels stoten fijnstof en CO2 uit en zijn allerminst duurzaam.
Zie ook: Rode vlag voor groene energie in Gelderland
Volgens de woordvoerder van de Klimaatmonitor zijn de afspraken over kachels en houtstook internationaal gemaakt en houdt Nederland, hoe discutabel misschien in sommige gevallen misschien ook, zich aan die afspraak.
Berkelland haalt schone energie uit mest
Mestvergister Groot Zevert in Beltrum levert een enorme bijdrage aan het opwekken van schone energie in de gemeente Berkelland. Zonder Groot Zevert presteert Berkelland iets bovengemiddeld als het om het opwekken van energie gaat, mét de vergister is het een van de koplopers in Gelderland.
Wethouder Gerjan Teselink over energie opwekken in Berkelland. Tekst loopt hieronder door:
Groot Zevert maakt biogas van mest en levert dat rechtstreeks aan FrieslandCampina. Berkelland heeft nog geen grote zonne-energieparken. Eerder meldden zich 27 potentiële exploitanten voor het park. Drie hebben daadwerkelijk een plan gemaakt voor het grootschalig opwekken van zonne-energie.
Druten weert de windmolens
Windmolens zijn de komende jaren in de gemeente Druten taboe. Tenminste, het gemeentebestuur, dat geheel uit lokale partijen bestaat, wil geen windenergie toestaan vanwege de aantasting van het landschap.
Wethouder Springveld (Dorpslijst Puiflijk/Druten-Zuid) legt uit waarom windmolens in Druten niet welkom zijn:
Druten hoeft niet zo nodig voorop te lopen, zegt wethouder André Springveld. Daardoor blijft het met 2,6 procent hernieuwbare energie in de achterhoede van alle Gelderse gemeenten. Wel maakt het beleid om zonneparken mogelijk te maken. Er hebben zich al initiatiefnemers gemeld voor zonneparken, die samen goed moeten zijn voor 70 hectare aan zonnepanelen.
Wat is de Klimaatmonitor?
Rijkswaterstaat maakt met de Klimaatmonitor duidelijk hoeveel hernieuwbare energie gemeenten opwekken. De cijfers worden zoveel mogelijk via meetgegevens verzameld onder andere door netbeheerders. Hernieuwbare energie die niet via een meter loopt, bijvoorbeeld houtkachels en vervoersgegevens, wordt geschat op basis van statistieken. De hoeveelheid houtkachels in een gemeente is een schatting. Het samenbrengen van alle cijfers duurt een tijdje, meer dan een jaar. Daardoor is het meeste recente percentage van de hernieuwbare energie per gemeente gebaseerd op statistieken uit 2017. Het Gelders Energieakkoord (GEA) komt over enkele weken met een eigen cijfer van de hernieuwbare energie. Volgens GEA-secretaris Pieter van der Ploeg interpreteren zij de cijfers van de Klimaatmonitor en stellen zij die waar nodig bij. Zo kan het cijfer nog nauwkeuriger zijn.
Zie ook:
- Bakken met geld voor een klein beetje meer groene energie
- Strijd om windmolenpark in Netterden: 'Leven en laten leven'
| Dit is een verhaal van De Belofte, ons platform voor gemeentepolitiek. Heb jij nieuws over jouw gemeente? Tip ons dan hier. | |
 |  |