GELDERMALSEN - Goed bedoelende Rivierenlanders die een klein foutje maken in het scheiden van hun afval krijgen daar geen bekeuring voor. Dat stelt directeur van Avri Walter Brouwer. De organisatie ligt onder vuur vanwege afvalcontroles bij inwoners. De gemoederen lopen dusdanig hoog op dat Avri aangifte doet van bedreiging van een handhaver.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
De afgelopen tijd kwamen verschillende verhalen naar buiten van inwoners van Rivierenland die vinden dat ze onterecht behandeld en onheus bejegend zijn door handhavers van Avri. De klachten vinden veel weerklank op sociale media. Daarbij gaan sommige inwoners hun boekje ver te buiten, stelt directeur Walter Brouwer. De boa's krijgen zowel via de sociale media als op straat te maken met verbaal geweld.
'De handhavers zijn er ook om de 99 procent van de inwoners die het goed doen te laten zien dat we ook bezig zijn met degenen die het niet goed doen', zegt hij. 'Dat de kleine groep inwoners die een proces verbaal krijgt dat niet leuk vindt, snap ik. Maar het mag geen reden zijn een hele hetze te starten of uitingen te doen die heel bedreigend zijn aan het adres van een boa. Er zijn nu bedreigingen van zodanige aard dat er wel aangifte wordt gedaan.'
Afvalcomité
Onder meer Wilma Verhoeks uit Kapel-Avezaath is verbolgen over de manier waarop ze door handhaving van Avri is bejegend. Ze heeft deze week het Vuilniscomité Rivierengebied opgericht, waarvoor meer dan duizend inwoners zich inmiddels aangemeld hebben. Veel van hen hebben klachten over het afvalsysteem en de handelswijze van Avri en de boa's. Het beeld dat wordt opgeroepen is dat de handhavers om een enkele vergissing bij het scheiden van afval een bekeuring uitdelen en mensen manen om zich te melden voor verhoor.
Brouwer herkent zich niet in dat beeld. 'De handhavers weten heel goed waar ze op letten en welke instrumenten ze inzetten. Ze zijn er in de eerste plaats om mensen te helpen. Boetes zijn alleen het uiterste middel. Het eerste is het informeren van inwoners wat zit erin en wat hoort er niet in. Soms krijgen mensen een waarschuwing in de vorm van een gele kaart aan hun mini-container. En heel soms, als het echt te bont is, krijg je een boete.'
Aantal boetes gedaald
Sinds medio vorig jaar moeten de meeste Rivierenlanders hun restafval naar ondergrondse containers brengen en worden de grondstoffen zoals plastic en gft-afval in de kliko's aan huis opgehaald. Daarbij zijn extra handhavers ingezet om ervoor te zorgen dat dit systeem goed gebruikt wordt. Maar dat betekent niet dat er ook meer boetes zijn uitgedeeld voor het verkeerd aanbieden van afval. Er zijn er in 2019 zelfs iets minder uitgedeeld dan in het jaar ervoor: 690 tegen 730.
Echt heldere richtlijnen voor wanneer zo'n bekeuring uitgeschreven wordt, geeft Avri niet. Volgens Brouwer is het aan de opsporingsambtenaren om te oordelen of een vergrijp zwaar genoeg is voor een boete. Brouwer: 'Daar zijn ze op getraind. Ze volgen daarmee de wettelijk regels en zijn bevoegd om de Wet milieubeheer op die manier uit te voeren dat die grondstofstromen zo schoon mogelijk blijven. Want daar gaat het natuurlijk uiteindelijk om.'
Schone stromen
Het schoon blijven van die stromen is in meerdere opzichten belangrijk voor de inwoners. Brouwer: 'Als je het niet doet voor het milieu, doe het dan voor je portemonnee want met het afkeuren van grondstofstromen schiet de afvalstoffenheffing omhoog.'
Volgens Brouwer is door een handhaver heel goed het onderscheid te maken tussen consequent verkeerd afval aanbieden en een vergissing of eventueel iets dat een derde in de kliko gestopt kan hebben. Dit geldt ook voor de voorbeelden die recent in de media zijn verschenen.
Communicatie
Zeker in het geval van Verhoeks speelde de schriftelijke mededeling van de handhaver met de zin 'Graag afspraak maken voor verhoor' een belangrijke rol in de weerstand. 'Als het gaat om dat soort communicatie-uitingen willen we natuurlijk wel kijken of we dat beter kunnen doen', zegt Brouwer. 'Hoe is die beleving van de inwoner en wat kunnen wij daaraan doen. Tegelijkertijd: de boa is een handhaver in de zin van de wet. Hij hanteert de terminologie van het strafrecht, daar horen dit soort termen bij.'
Voor de terminologie die enkele boze Rivierenlanders ten opzichte van de boa's gebruiken heeft de directeur geen enkel begrip. 'Je kunt het niet eens zijn met beleid en daar kun je altijd over in gesprek. Maar mensen die gewoon hun werk doen moeten met respect worden behandeld en moeten hun werk fatsoenlijk kunnen doen.'
Met dat laatste is Wilma het in ieder geval eens, maar haar strijd gaat door. 'We zijn emotioneel maar uiteindelijk kan die man daar ook niets aan doen want het is het beleid wat we aan moeten pakken. Bij de Avri en ook bij de gemeenteraden.'
Zie ook: Veel weerstand tegen strenge afvalcontroles
Door: Menno Provoost