ARNHEM - De gemeente Arnhem kwam afgelopen jaar miljoenen tekort op de rekening voor afvalverwerking. Of dat toe te schrijven is aan corona of het nieuwe systeem waarbij moest worden betaald per afvalzak, diftar, is moeilijk te zeggen. De gemeente houdt het alles bij elkaar ongeveer op fifty-fifty.
Het gat tussen waar de gemeente dacht uit te komen en de werkelijkheid is 3,5 miljoen euro. Zelfs 4,1 miljoen euro als je de btw meeneemt die daar volgens de landelijke richtlijnen ook bij moet, legt een financieel ambtenaar uit.
68 procent kosten gedekt
Dat tekort heeft de burger afgelopen jaar niet teruggezien in de aanslag voor de afvalstoffenheffing. De gemeente kreeg daardoor veel minder geld binnen dan de daadwerkelijke kosten die voor de afvalverwerking gemaakt zijn. Met de geïnde afvalbelasting is uiteindelijk 68 procent van die kosten gedekt. Het overige deel moet de gemeente dus uit andere potjes betalen.
Het tekort is volgens de gemeente voor 1,8 miljoen euro te verklaren door corona. In hoeverre dat het geval is, is moeilijk met zekerheid vast te stellen, erkent de gemeente. Komt gedumpt afval namelijk doordat mensen in coronatijd hun huis uit zijn gaan mesten of doordat de containers op slot zaten en je moest betalen per zak restafval na de invoering van diftar? Er zit geen briefje bij met een verklaring.
1,2 miljoen voor grofvuil en afvaldump
Zo ligt er een rekening van 1,2 miljoen euro voor het extra laten ophalen van grofvuil en het opruimen van alle troep rondom de ondergrondse containers. 'Mensen die er verstand van hebben' bepaalden dat 60 procent daarvan door corona kwam en 40 procent door diftar, licht de ambtenaar toe. De verwerking van het extra afval dat naar de afvalbrengstations werd gebracht kostte 850.000 euro en kwam volgens de gemeente volledig door corona.
De extra inzameling van oud-papier omdat vrijwilligers dat in coronatijd niet deden kostte 130.000 euro en de extra inzet bij de klantenservice voor 85.000 euro wordt ook aan corona toegeschreven. Dan is er nog een tekort aan inkomsten van ongeveer 800.000 euro omdat mensen in het nieuwe systeem minder betaalde zakken restafval aanboden dan verwacht.
Per 1 juni gaan de containers weer van het slot in Arnhem en hoeft er niet meer per inwerping van een afvalzak te worden betaald. Dat besloten de inwoners namelijk in een referendum, dat werd gevolgd door de politiek. De gemeente heeft de kosten daarvan berekend en doet de afvalbelasting een paar tientjes omhoog ten opzichte van wat met diftar verwacht werd. Onder meer omdat wordt aangenomen dat het scheidingsgedrag van inwoners weer veel slechter wordt als afval gratis kan worden weggebracht.
Kosten lager dan vorig jaar
De belasting gaat omhoog, waarmee de gemeente 84 procent van de verwachte kosten kan dekken. Vorig jaar was dat uiteindelijk dus 68 procent. Het resterende deel moet uiteraard ook met belastinggeld worden betaald. Kijk je naar de kosten die de gemeente voor de laatste zeven maanden van dit jaar verwacht kwijt te zijn, dan zijn die over een jaar genomen lager dan afgelopen jaar: door diftar en corona.
Daarnaast staat er nog een ditarrekening open van zo'n 1,8 miljoen euro. 625.000 euro omdat verwacht wordt dat de eerste vijf maanden van dit jaar opnieuw lagere inkomsten geven door het minder aanbieden van betaalde zakken restafval van 80 eurocent. Nog eens 1,2 miljoen euro moet worden afgeschreven voor de investeringen in de trommelverkleiningen en de toegangscontrolesystemen van de ondergrondse containers om diftar mogelijk te maken.
Hoe het afvalsysteem er volgend jaar uitziet en welke invloed dat op de kosten heeft, is nog niet duidelijk. Wethouder Bob Roelofs komt daarvoor na de zomer met een voorstel.
Door: Huibert Veth