ARNHEM - Aan de voorwaarden om het betalen per afvalzak (diftar) in Arnhem in te voeren wordt voldaan. Ook de communicatiestrategie richting inwoners staat in de steigers. En dus staat niets de invoering van het veelbesproken systeem per 1 juli in de weg, valt op te maken uit een uitgebreide brief van wethouder Cathelijne Bouwkamp aan de gemeenteraad.
De raad heeft bij het besluit in 2017 om diftar in te voeren vijf voorwaarden gesteld, ziet Bouwkamp. Daar is volgens haar invulling aan gegeven. Bij hoogbouwlocaties waar 50 procent van de huishoudens groente-, fruit- en tuinafval (gft) wil scheiden met een minimum van tien huishoudens moesten verzamelcontainers worden geplaatst. Dat is grotendeels gebeurd. De locaties die hiervoor nog in onderzoek zijn worden dit jaar nog afgerond.
De grootte van de openingen voor restafval van de ondergrondse containers is verkleind van 60 liter naar 30 liter. In de binnenstad hebben ondernemers nog wel de mogelijkheid om 60 liter aan te bieden. Inwoners die om medische redenen extra afval hebben kunnen 208 stortingen per jaar gratis doen. Dat kan door een formulier door je arts of apotheker te laten tekenen, laat Bouwkamp weten.
Webportal voor 'stortgedrag'
Minima krijgen het bedrag voor een gemiddeld verbruik aan restafval voor het wegbrengen van hun 30 literzakken kwijtgescholden. Bij een lager verbruik krijgen zij zelfs geld terug. De vijfde en laatste voorwaarde was om inwoners inzicht te geven in de financiële status van hun afvalverbruik. Per 1 juli is er volgens Bouwkamp dan ook een webportal beschikbaar die inzicht geeft in de 'financiële consequentie van het stortgedrag'.
Zie ook: Arnhemse minima kunnen verdienen aan afval
Vanwege corona konden inwoners drie keer gratis thuis hun grofvuil op laten halen. Dat kost vanaf 1 juli weer 36,50 euro. Wel wil de gemeente verder testen met het gratis ophalen op afroep, een vaste inzameldag in een wijk en het inzamelen van klein grofvuil met een 'milieubak'.
Zie ook: 'Complete kasten zetten ze buiten', Arnhem pakt grofvuil aan
Zwerfafvalvrijwilligers
'Zwerfafvalvrijwilligers' krijgen een pas waarmee ze opgeruimd zwerfafval gratis weg kunnen gooien. Hetzelfde geldt voor inwoners die 'geadopteerde' afvalbakken in de openbare ruimte legen.
Heikel punt is de communicatie over het systeem richting inwoners. Ook partijen die in principe voor invoering zijn, stelden dat deze moest verbeteren. Dat meten zij vooral af aan de hoeveelheden afvaldumpingen in de wijken sinds de verkleinde containermonden alleen nog met een pas te openen zijn, terwijl van betalen voor dat openen nog geen sprake is.
Zie ook: Arnhems afvalplan gaat voorlopig door, maar wethouder moet stad meekrijgen
'Communicatie geïntensiveerd'
Bouwkamp zegt haar diftar-communicatie te hebben geïntensiveerd. Dat alles in dezelfde communicatiestijl voor samenhang. Ze heeft daarbij een mix gezocht in huis-aan-huis bladen en brieven, campagnes in bushokjes, social media, flyers en de gemeentesite. De geplande persoonlijke interactie kon vanwege corona niet doorgaan. De komende tijd kunnen Arnhemmers nog een afvalwijzer beschikbaar in drie vreemde talen verwachten en een animatiefilmpje.
Ook worden schonebuurtcoaches en handhavers ingezet. Er zijn acht extra toezichthouders speciaal voor afval aangesteld. Zij moeten zorgen voor extra zichtbaarheid, met name op de 'hotspots'. Zij gaan afval onderzoeken om boetes uit te delen. De evaluatie van diftar wil Bouwkamp eind 2022 aan de gemeenteraad voorleggen.
'Niet blind voor wat er gebeurt'
Heeft de wethouder met dit verhaal overtuigd? 'Als goed gedaan wordt wat is opgeschreven wel', vindt fractievoorzitter Eric Greving (PvdA). Zijn steun is belangrijk want een draai van de PvdA zou de tegenstanders aan een meerderheid helpen. 'We blijven dat kritisch volgen. Maar we zijn niet blind voor wat er gebeurt in de stad en uiteindelijk moet de situatie verbeteren.' Hij ziet nu geen aanleiding om 'op de rem te trappen'.
Op papier heeft de wethouder het voor elkaar, erkent Martijn van Butselaar (Arnhem Centraal). 'Maar dat is natuurlijk niet wat iedereen ziet. Je komt haast nergens meer een ondergrondse container tegen waar geen vuil bij staat. En ik verwacht dat dat na 1 juli nog veel erger wordt.'
'Schijn bedriegt', reageert VVD'er Rebin Maref op de vraag of de wethouder de invoering zo goed voor elkaar heeft. 'Het enige stabiele is dat het ongemak en het vervuilen van de stad blijft toenemen.'
'Verontruste artsen eisen rectificatie'
Bovendien zegt Maref verontruste reacties van artsen en apothekers te krijgen dat zieke gebruikers naar hen toe moeten om een formulier in te vullen voor vrijstelling, dat zou 'onwenselijk' zijn. De artsen zouden een rectificatie eisen waaruit blijkt dat de wethouder dat anders gaat regelen. De liberaal wil van Bouwkamp weten waarom zij dit kennelijk niet met zorgorganisaties heeft overlegd.
Zie ook:
- Betalen per afvalzak in Arnhem gaat 'gewoon' door
- Bram doet in één maand honderd meldingen van afvaldumping in Arnhem
- Betalen per afvalzak uitgesteld en belasting omhoog in Arnhem
Door: Huibert Veth