ARNHEM - Van de omwonenden van het asielzoekerscentrum (azc) in de Arnhemse wijk Elden ervaart 70 procent weinig tot geen overlast. Dat blijkt uit onderzoek van de gemeente. De overige 30 procent ervaart wel overlast, waarvan een deel zwaar. Het fietsgedrag van de asielzoekers en de rommel die zij op straat achter zouden laten, worden daarbij het meest genoemd.
Het azc opende in 2015. De overeenkomst voor opvang in de Rijnstad loopt in april volgend jaar af. De gemeente beraadt zich op een mogelijk vervolg, vandaar dit onderzoek. Er zijn drie scenario's: niet verlengen, verlengen op de huidige locatie of op een andere locatie. Daar wil het college voor 18 oktober een besluit over nemen.
Nog altijd tekort
De onderzoekers constateren dat er geen juridische bezwaren zijn om het azc in Elden voort te zetten. Zij zien dat er op dit moment een minder hoge instroom van vluchtelingen is dan toen het centrum werd opgestart, maar ook dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) nog altijd een tekort aan bedden heeft. Geld kost de opvang de gemeente niet. De vergoeding die Arnhem voor de opvang ontvangt, zou hoger zijn dan de kosten die worden gemaakt. Dat de leefbaarheid in een wijk als Elden nog relatief hoog is, zou een argument zijn om het azc bij voortzetting daar te laten.
Hoe dichter mensen bij het azc wonen, hoe meer men zich aangetast voelt in de levenssfeer, zien de onderzoekers. Daarbij gaat het naast rommel en fietsgedrag ook om vermoedens van vernieling, agressief of intimiderend gedrag en een 'dreigende uitstraling'. Verdenkingen dat dit ook daadwerkelijk de asielzoekers betreft, zouden zelden hard zijn te maken.
'Verhalen en geen ervaring'
Een deel van de vrouwen en ouders zouden angst hebben om rond het azc te wandelen of fietsen. Deels komt dat door lastigvallen, nafluiten of achternagelopen worden, zegt het rapport. Omdat die verhalen veel worden gedeeld, zou een groot deel van het onveilige gevoel komen door verhalen van anderen en niet uit eigen ervaringen.
Meldingen van overlast zouden vaak niet worden gedaan, omdat er te weinig vertrouwen is in de politie. De onderzoekers menen dat de dienders toch adequaat reageren op signalen. Zo zijn er bij fietsendiefstallen aanhoudingen verricht en werden vermoedens van drugshandel onderzocht, maar bleken die onjuist. Het contact tussen inwoners en het azc zou minimaal zijn. Activiteiten voor de hele buurt om elkaar te leren kennen worden niet georganiseerd, niet vanuit het azc en niet vanuit de wijk, valt te lezen.
'Gemeente komt belofte niet na'
De belofte om overleg te blijven voeren en daar omwonenden bij te betrekken is de gemeente niet nagekomen, stellen de onderzoekers. Sinds 2017 had Arnhem daarom geen controle meer op en overzicht van overlastmeldingen. "De gemeente had kunnen en moeten weten dat deze belofte er lag en had hiervan het belang moeten inzien." Dat had volgens het rapport bij kunnen dragen aan het lage vertrouwen in politie en overheid bij een deel van de omwonenden.
Zie ook: VVD wil Arnhems asielzoekerscentrum sluiten: 'Nu mogen andere gemeenten bijdragen'
Door: Huibert Veth