ARNHEM - Terwijl Gelderland langzaam opengaat na de intelligente lockdown, maken gemeenten voorzichtig de balans op. Ook zij komen gehavend uit de coronacrisis. Miljoenen euro’s zijn ze misgelopen aan parkeergeld, belastingen en uitgestelde huwelijken. Daarnaast hadden zij ook extra uitgaven aan bijvoorbeeld balieverbouwingen, blijkt uit een rondgang van Omroep Gelderland.
Gemeenten gaven tientallen miljoenen euro's uit in deze coronatijd. De vraag is of dat volledige bedrag gecompenseerd gaat worden door het Rijk of de provincie Gelderland of dat toch een deel van de rekening bij de gemeente zelf komt te liggen.
Tekst gaat verder na de video:
Gemeenten kampten al met tekorten
Veel gemeenten hadden voor de crisis al moeite om hun begrotingen op orde te krijgen. Er zijn tekorten door extra uitgaven op jeugdzorg en wmo. De kosten voor de coronacrisis komen daar overheen.
''We zaten al in de financiële problemen voor de crisis. Het stapelt zich op en en we vragen het Rijk met een goede oplossing te komen'', zo reageert wethouder Marinka Mulder van de gemeente Renkum.
Kostenpost loopt op tot meer dan 75 miljoen euro
Op de vraag of gemeenten een inschatting kunnen maken wat ze kwijt zijn vanwege kosten en misgelopen inkomsten, noemen vierentwintig gemeenten een bedrag of een inschatting. Het gezamenlijke cijfer loopt al snel op tot boven de 75 miljoen euro.
Bekijk hier wat de coronacrisis jouw gemeente heeft gekost:
Er zit veel verschil in de antwoorden die gemeenten geven. Sommige gemeenten rekenen bijvoorbeeld de steunmaatregelen mee waar zelfstandigen gebruik van kunnen maken. Dat zijn uitkeringen die volledig door het Rijk vergoed worden. Anderen geven bedragen door van misgelopen inkomsten en kosten die de gemeente zelf maakt voor bijvoorbeeld handhaving en communicatie richting hun inwoners.
'Dorpen vangen de klappen op'
Gemeenten worstelen vooral met de vraag of ze de extra kosten die ze maken volledig terugkrijgen van het Rijk of van de provincie Gelderland. Voor veel gemeenten is de financiële rek eruit en betekenen nieuwe tekorten moeilijke keuzes.
''Het gaat dan echt ten koste van het zwembad, het sportpark en de bibliotheek. Fundamentele keuzes over die zaken die een dorp leefbaar maken staan dan op het spel'', zo stelt de Renkumse wethouder Mulder.
Zie ook: Schoonmaakdoekjes en uitgestelde huwelijken, dit zorgde voor extra kosten in coronatijd
Haar collega Wolbert Meijer uit Heerde gaat ervan uit dat alle kosten vergoed worden. ''Daar gaan we ons best voor doen.'' Het college van de Veluwse gemeente heeft alle uitgaven op een rij gezet. ''Het gaat dan om zaken als de inzet van boa's, verlate huurvergoedingen en toeristenbelasting die niet binnenkomt", somt Meijer op. ''We verwachten dat het totale bedrag nog verder zal oplopen dit jaar.''
Ook grotere gemeenten in problemen
Ook grotere gemeenten worstelen met hun begrotingen. Wethouder Leon Meijer van Ede verwacht een tegenvaller van 10 miljoen euro. "Ede heeft wel reserves, maar die zijn er ook voor de andere risico's die we lopen."
Lees ook: Als KLM gered kan worden, dan de gemeenten in Nederland ook
De cijfers in dit artikel geven een indicatie welke kosten gemeenten maken. Veertig van de eenenvijftig gemeenten reageerden op de vragen die Omroep Gelderland stelde. Verschillende gemeenten geven aan in het najaar een beter beeld te hebben, maar hoe groot de financiële gevolgen zullen zijn zal ook afhangen of het virus in het najaar opnieuw de kop opsteekt en er opnieuw een gedeeltelijke lockdown komt.
Door: Ruben van der Scheer