ARNHEM - De opsporingscapaciteit voor zorgfraude wordt meer dan verdubbeld in Arnhem. Er wordt onderzocht hoeveel belastinggeld er naar winsten voor zorginstellingen gaat. En er komt een onafhankelijk onderzoek naar de mogelijkheden om de zorg te organiseren 'zonder de perverse prikkels van de markt'.
Deze drie SP-voorstellen werden woensdagavond allemaal aangenomen na het debat over de misstanden in de Arnhemse zorg. 'Cliënten van zorggroep Kans vertelden hoe ze jarenlang niet de zorg kregen waar zij recht op hadden en die ze nodig hadden', zegt Sarah Dobbe (SP). 'Hun leven stond al die tijd stil.' Ondertussen keerde de directeur zichzelf tonnen winst uit, stelt Dobbe op basis van onderzoek van Omroep Gelderland.
'Maar het is niet alleen Kans. Ook stichting OnderDak, Albero, Dunya en nu Flexzorg. Daarvoor Rigtergroep, Zorgdrager en ga zo maar door', constateert Dobbe. 'Allemaal in Arnhem. En de meeste alleen maar bekend omdat journalisten van Omroep Gelderland en Follow the Money goed hun werk doen.' Hoe lang laten wij dit nog doorgaan, vraagt Dobbe zich af. 'Het zijn allemaal symptomen van de achterhaalde gedachte dat de zorg een markt is.'
Wethouder Roeland van der Zee geeft toe dat de gemeente in 2015 niet toegerust was op de zorgtaken die ze kreeg toegewezen. 'De inzet was primair om continuïteit van zorg te bieden.' Ook van het open systeem van marktwerking wil Van der Zee af. 'Als je als zorgaanbieder het juiste nummer had, kwam je al op de lijst.' Maar niet alleen de inkoop moet anders, ook de controle, constateert Van der Zee. 'Controleurs opereerden teveel separaat.'
Zie ook: Gemeenteraad kritisch over nieuwe zorgmisstanden: 'Arnhem is niet in control'
'Geld terughalen erg lastig'
Op de vraag van verschillende fracties of het gefraudeerde zorggeld teruggehaald wordt, reageert Van der Zee dat dat in de praktijk erg lastig is. Handhaving is volgens hem moeilijk omdat de voorschriften die de gemeente stelde 'te vaag zijn om op af te rekenen'. 'Dat gaan we verbeteren.'
Geen controle op pgb-fraude
En op fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb) wordt niet gecontroleerd, zegt Van der Zee na vragen van Dobbe. 'Omdat de inwoner de opdrachtgever is van de zorgverlener. Als die aangeeft dat de zorg goed is, moet je dat geloven.'
Op dit moment heeft de gemeente 1,6 fte in dienst voor het opsporen van zorgfraude. De raad besloot unaniem om daar minimaal twee fte bij te doen. Daar is Van der Zee blij mee. Dat kan zich volgens hem bovendien terugverdienen door fraude in te perken.
De onderzoeken naar de winsten van Arnhemse zorginstellingen en de mogelijkheden voor zorg zonder 'perverse marktprikkels' zijn volgens Van der Zee zinloos. Per 1 juli gaan de nieuwe, aangescherpte regels namelijk in. 'Misschien kunnen we die over twee jaar een keer evalueren', stelt Van der Zee voor. Maar daar dacht de raad anders over. Dus die onderzoeken gaan er toch komen.
'Slechter bijna niet mogelijk'
VVD-raadslid Karin Kalthoff meent dat het 'goed gaat' met de zorg in Arnhem. 'Incidenten zullen er altijd zijn.' Maar in die opvatting lijken de liberalen alleen te staan. 'Slechter lijkt na alle signalen bijna niet mogelijk', constateert Mattijs Loor (D66).
Zie ook:
- Arnhem komt met regels voor toewijzing zorg
- Klagende cliënten, tonnen winst voor de zorgdirecteur
- Overheid moet geen zorgtaken uitvoeren, vindt Arnhems college
- Dossier zorgwinst
- Dossier zorgfraude
Door: Huibert Veth