NIJMEGEN - Inwoners van Nijmegen die nu hulp krijgen van een zorgorganisatie, lopen kans hun vertrouwde begeleider en hulp kwijt te raken. Oorzaak is een herziening van de manier waarop die zorg bij mensen terechtkomt. Betrokkenen maken zich zorgen over de voorgenomen nieuwe aanpak.
Sociale wijkteams moeten zogenoemde brede basisteams worden. Deze woensdagavond en komende raadsvergaderingen buigt de Nijmeegse gemeenteraad zich daarover.
Reden voor Jos Kersten, directeur van het Zelfregiecentrum Nijmegen, om zijn zorgen te uiten. Het Zelfregiecentrum helpt inwoners van de gemeente met behoefte aan zorg. Mensen met bijvoorbeeld een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking kunnen er onder meer training of advies krijgen. Kersten vreest dat kwetsbare Nijmegenaren slachtoffer worden van de nieuwe werkwijze.
'Voor veel mensen een nachtmerrie'
Het Zelfregiecentrum krijgt vaak te maken met de wijkteams die bepalen welke zorg iemand nodig heeft. In de voorgenomen nieuwe werkwijze zal een lid van zo'n team ook de begeleiding van een cliënt gaan doen, bepaalt de hoeveelheid hulpuren, of er specialistische zorg nodig is en treedt ook op als vertrouwenspersoon.
Directeur Kersten vreest dat deze vorm van de slager die zijn eigen vlees keurt de kwaliteit van de zorg niet ten goede komt en bezwaar maken onmogelijk maakt.
Op menselijk vlak is - niet onbelangrijk - het kwijtraken van je vaste, vertrouwde hulp niet zelden een drama. 'Dat is voor heel veel mensen een nachtmerrie als dat zou gebeuren', stelt hij. Herziening van de werkwijze en aanbestedingen die daar bij komen kijken, maken die kans wel groot.
'Gaat vooral over geld'
Doel van de gemeente is om door de wijzigingen de wachtlijsten voor zorg in te kunnen dammen en te kunnen bezuinigingen op de kosten. Kersten denkt dat vooral dat laatste een belangrijke drijfveer is. 'Wij denken wel dat dat ten grondslag ligt aan de wens om het allemaal te veranderen. Wachtlijsten van 10 maanden dat kan natuurlijk niet. Dat is duidelijk.'
'Dat er iets moet gebeuren, daar is iedereen het wel over eens. Je mag best nadenken over hoe kan het anders, hoe kan het beter. Maar het gaat ook echt om het geld, het beschikbare geld en wat je daarmee kunt', gaat Kersten verder.
Het college van burgemeester en wethouders stelt voor 15 procent te bezuinigen. 'Linksom of rechtsom gaat het hier vooral over geld. De gemeente kijkt vooral naar de betaalbaarheid en minder naar de kwaliteit en naar de toegang tot de zorg.'
'Risico verlegd naar de burger'
In de Wmo is een regeling met een open einde. Als een gemeente tekort komt, moet die bijleggen. In de nieuwe plannen is er een plafond aangebracht voor hoeveel het mag kosten. 'Als het plafond is bereikt moet je of nee verkopen, of je gaat al eerder wat minder ondersteuning geven. Het risico wordt nu verlegd naar de burger. Dus het klopt in de portemonnee van de gemeente, maar het gaat ten koste van de zorg voor de mensen die ondersteuning nodig hebben', legt Kersten uit.
De directeur van het Zelfregiecentrum vindt het een slechte zaak dat de gemeente niet met alle betrokken partijen heeft gekeken wat nu wijsheid is. 'Ze hebben eigenlijk over de hoofden heen bedacht dat ze het zo gaan doen. Al onze zorgen, daar is nog met geen woord enigszins in tegemoet gekomen.'
'Van heel veel kanten onvrede'
De zorgen van het Zelfregiecentrum worden gedeeld door nog negen andere betrokken organisaties, zoals bijvoorbeeld betrokken huisartsen en de Jeugd GGZ. Kersten: 'Van heel veel kanten is er onvrede. Als je met iets nieuws begint, consulteer je meestal eerst. Dat je vraagt: wat vinden jullie daarvan? Nu geeft de gemeente een soort dictaat en je had natuurlijk ook de dialoog kunnen aangaan.'
Kersten pleit ervoor om meer tijd te nemen voor de besluitvorming en zorgvuldiger te kijken naar de gevolgen, waarvan gevreesd wordt dat die desastreus zouden kunnen uitpakken.
Door: Rob Haverkamp