TIEL - Tekorten op het budget voor Werkzaak Rivierenland zijn met stip gestegen naar het grootste financiële risico voor de gemeente Tiel. Dat is de organisatie die gaat over werk en inkomen. Oorzaak is dat Tiel vooralsnog weigert om de extra kosten van 1,7 miljoen euro voor Werkzaak Rivierenland na volgend jaar op te nemen in de begroting.
door Menno Provoost
Werkzaak Rivierenland voert voor acht gemeenten in Rivierenland deels of helemaal de Participatiewet uit. Dat zijn alle taken die horen bij het verstrekken van bijstandsuitkeringen, de begeleiding naar werk en de voormalige sociale werkvoorziening. Dit blijkt meer te kosten dan vooraf gedacht. In 2019 valt de rekening 1,6 miljoen euro hoger uit. Mede daardoor verwacht de gemeente momenteel aan het eind van het jaar een tekort van 1,9 miljoen euro. Het is nog niet duidelijk hoe dit opgelost wordt.
Uittreding
Voor 2020 wil het stadsbestuur eenmalig 1,7 miljoen extra voor Werkzaak uit de spaarpot halen. Voor de jaren daarna is dat bedrag niet beschikbaar. Tiel heeft aangekondigd uit Werkzaak te willen stappen. Dit uit onvrede over de extra kosten die steeds in rekening worden gebracht, en de beperkte invloed die de gemeente op de gemeenschappelijke regeling heeft. Tiel betaalt relatief veel omdat er veel Tielenaren klant zijn. Maar de gemeente heeft net als de andere gemeenten maar één stem in het bestuur.
Momenteel wordt onderzocht of het haalbaar is om uit de organisatie te stappen. Bij de bespreking van de begroting in november moet dat helder zijn. Het is vrijwel zeker dat het stadsbestuur meer geld moet uittrekken als het niet tot een uittreding komt. Ook als Tiel wel uit de organisatie stapt, is de kans groot dat er in ieder geval in de eerste jaren hogere kosten aan verbonden zijn.
Daarmee is het dossier veruit het grootste financiële risico geworden. Nog veel meer dan andere hoofdpijndossiers, zoals de stijging van kosten in de jeugdzorg. Vooralsnog heeft Tiel voldoende buffer om financiële tegenvallers op te vangen, maar deze reserves nemen snel af. Na tekorten in 2018 en 2019 en de extra kosten voor Werkzaak in 2020, kijkt Tiel na 2021 bovendien alweer tegen tekorten aan.
Inleenvergoedingen
Tiel maakt al een paar jaar tevergeefs bezwaar tegen de stijgende en onberekenbare kosten van Werkzaak, en de manier waarop deze tussen de deelnemende gemeenten verdeeld worden. Een belangrijk geschil gaat over inleenvergoedingen. Wanneer mensen met een arbeidsbeperking gaan werken, kan dit deels bekostigd worden met een loonkostensubsidie. Het deel dat de werkgever zelf betaalt, heet een inleenvergoeding.
Bij Werkzaak zijn steeds meer mensen met een loonkostensubsidie voor de eigen organisatie gaan werken. Zo is er een eigen uitzendbureau en een schoonmaakbedrijf. Deze leveren dan weer diensten aan de gemeenten of verwante overheidsorganisaties. Dan worden zowel de loonkostensubsidie als de inleenvergoeding vanuit de gemeenten betaald. En er wordt aan Werkzaak betaald voor de geleverde diensten. Door de manier waarop dit in de begroting van Werkzaak geregeld is, betaalt Tiel een groot deel van de inleenvergoedingen. Dat terwijl de gemeente een veel kleiner deel van de opbrengst van het werk ontvangt.