EDE - Vandaag is het precies 75 jaar geleden dat Operatie Market Garden startte. In Ede wordt de grootste luchtlandingsoperatie uit de militaire geschiedenis de hele week herdacht. Met als hoogtepunt de Airborne luchtlandingen op zaterdag.
door Joukje Valkenburg - Beiboer
Maar het herdenken begon vanochtend al, 17 september om 10.45 uur, met het luiden van de klokken. 10 minuten lang waren ze te horen. In Ede werd dat gedaan als eerbetoon aan de 69 burgerslachtoffers.
Bombardement ging mis
Bij de start van Operatie Market Garden bombardeerden de Engelsen namelijk per ongeluk woningen in Ede-Zuid. Daarbij kwamen 69 mensen om. Het was de bedoeling om de kazernes van de Duitsers te raken, maar dat ging mis.
In kunst- en cultuurcentrum Cultura is tot en met vrijdag 20 augustus een expositie over de bombardementen. Met onder meer foto’s en plattegronden is weergeven hoe groot de schade was.
Dit gebeurde er tijdens Operatie Market Garden (tekst gaat door onder video)
Zweefvliegtuig
Om een levendig een beeld te krijgen van de luchtlandingen, kunnen bezoekers een kijkje nemen bij verschillende kunstwerken in en om de stad.
Aan de stadspoort in Ede staat bijvoorbeeld een replica van een Horsa glider, een transportzweefvliegtuig dat 75 jaar geleden door de Engelse ingezet werd. Het replica-vliegtuig wordt vanmiddag om 15.00 uur officieel door burgemeester René Verhulst onthuld.
Verhalen van ooggetuigen
Ook op de Ginkelse heide krijgen bezoekers een beeld van hoe het er 75 jaar geleden aan toeging. Vlakbij de Edese schaapskooi staat sinds kort een bijzonder kunstwerk. Op 6 meter hoge stalen vensters is te zien hoe de dropping er in 1944 uitzag.
Op panelen bij het monument zijn bovendien verhalen te lezen van ooggetuigen van de droppings. Het kunstwerk heet 'Vensters op het verleden' en is bedacht door kunstenares Karin Colen.
Het Airborne Landmark wordt woensdag 18 september officieel door de burgemeester onthuld, maar is nu al te bezichtigen.
Schoolkinderen
Op vrijdag zullen veel schoolkinderen uit Ede de luchtlandingen herdenken. Om 11.00 uur is er een herdenking voor de slachtoffers die in Ede-Zuid vielen. Bij oorlogsmonument aan de parkweg zullen leerlingen van Edese scholen bloemen leggen.
Op diezelfde dag komen 500 Edese schoolkinderen van groep 7 en 8 naar de heide om te praten met echte veteranen. Wat deden de Engelse en Canadese soldaten voor ons in 1944 op de Ginkelse heide? En wat doen Nederlandse soldaten tegenwoordig voor de vrede en veiligheid?
Zaterdag: spektakel!
De herdenkingsweek wordt zaterdag 21 september afgesloten met spectaculaire luchtlandingen, de Airborne luchtlandingen. De Luchtmobiele Brigade zorgt met de NATO-oefening Falco Leap voor een dropping van maar liefst 1000 parachutisten. Militairen uit acht verschillende landen doen mee.
Op die manier worden de 121 vliegtuigen herdacht die op 18 september 1944, 1900 parachutisten dropten op de Ginkelse heide in een poging de Arnhemse bruggen te veroveren.
Lees ook:
- Dit gebeurde er tijdens Operatie Market Garden
- Parachutist springt met as overleden Market Garden-veteraan
- Kerkklokken luiden als eerbetoon aan luchtlandingstroepen Market Garden