SCHERPENZEEL - De 'toon van het debat' in de Scherpenzeelse raad, die moet anders. Dat vindt burgemeester Harry de Vries. Hij sprak erover met commissaris van de Koning John Berends. 'Alsof-ie naar zijn grote broer gaat', klonk het. Allemaal vanwege een uit de hand gelopen vergadering eind juni. Maar de lucht is weer geklaard.
door Bastiaan van Blokland
De Vries en Berends hebben elkaar gesproken. De provincie geeft daarbij aan geen partij te zijn in de kwestie, want de 'toon' is iets waar de raad zelf over gaat.
De ontmoeting tussen beide mannen stond al gepland, zodat De Vries de commissaris kon vertellen wat de raadsleden vinden van een rapport over de mogelijke herindeling van Scherpenzeel. De Vries zegt dat hij het belangrijk vond om Berends deelgenoot te maken van hoe die gesprekken verliepen, maar verwachtte geen actie.
Wat voorafging
Dinsdagavond was het de eerste keer dat de raad weer bij elkaar kwam, na de tumultueus verlopen vergadering vorige maand. Grote afwezige: Harry de Vries zelf. Want hij loopt de Vierdaagse. De kwestie bleef dan ook onbesproken. En inmiddels is het reces ingetreden. Is alles weer koek en ei in Scherpenzeel?
Even terug naar eind juni: burgemeester De Vries raakt zichtbaar getergd tijdens een hoogoplopend debat over dat rapport waarin een fusie wordt verkend. De pijlen worden gericht op zijn rol daarin. De Vries zou te sturend zijn geweest op een samenvoeging met Barneveld. Die kritiek komt vooral van GBS-voorman Henk Brons. Hij is niet te spreken over het rapport, dat hij op sommige punten onjuist noemt. De burgemeester laat de felle bewoordingen van Brons op zich afkomen, maar reageert niet.
'Niet mijn stijl'
Met SGP-raadslid Gerard van Deelen komt het tot wat venijnigheden. Het debat wordt gevoerd in 'een stijl die niet de zijne is', laat De Vries aan het einde van de avond weten. Hij vindt dat zijn integriteit in het geding komt, geeft aan zich 'kop van Jut' te voelen en zegt naar de commissaris te stappen. Daarna hamert hij de vergadering prompt af.
De fractievoorzitters hebben nadien samen en met De Vries om tafel gezeten. GBS-fractievoorzitter Brons, zijn evenknie van de ChristenUnie Marieke van de Beek en SGP-raadslid Van Deelen zijn het erover eens: de manier waarop het debat gevoerd wordt is aan de raad zelf, niet aan de provincie. Maar er is wel ruimte voor reflectie achteraf.
'Soms ben ik te fel'
Brons zegt bij zijn standpunten te blijven. Maar hij geeft toe soms fel uit de hoek te kunnen komen. Dat De Vries zijn beslommeringen bij de commissaris voor het voetlicht bracht, vindt hij niet echt problematisch. 'Maar sommige raadsleden zeiden: 'Het is alsof hij naar zijn grote broer gaat', vertelt Brons.
Wat hem vooral steekt, is dat de burgemeester de vergadering zo resoluut afkapte en het debat niet met hem aanging. 'Ik wilde dat debat voeren in de raad. En dat kon nu niet.' Wel geeft hij aan een goed gesprek te hebben gehad met De Vries.
Dat beaamt de burgemeester. Net terug van een lange Vierdaagsewandeldag reageert hij telefonisch: 'We hebben het uitgesproken, ook al houden we er een andere lezing van de avond op na. Ik vind dat we moeten discussiëren, maar dat dit met respect moet worden gedaan.'
'Hij voelde zich wat ongelukkig'
SGP'er Van Deelen betreurt de gemiste kans op een debat, net als Brons: 'Wij vinden: discussies moet je binnen de raad voeren. Maar wij merkten ook wel dat De Vries zich wat ongelukkig voelde in zijn positie; hij werd aangevallen door Brons en verbeet zich. Want hij kon zich niet verdedigen.'
Van de Beek (CU) snapt dat De Vries zich aangevallen voelde: 'Achteraf denk ik dat wij afstand hadden moeten nemen van de uitspraken van Brons. Hij speelde het te veel op de man.' De Vries uitte zijn ongenoegen uiteindelijk pas aan het einde van de avond, waarna de vergadering gesloten werd.
'Dat voelt alsof je een gesprek hebt aan de telefoon en de ander gooit de haak erop', schetst Van Deelen. 'Maar toch, als je ergens mee zit: zeg dat dan gelijk, of nodig de ander uit om erna een bak koffie te doen. Of een biertje.'
De Vries vindt desondanks niet dat hij had moeten interrumperen. 'Mijn opmerkingen gingen over hoe het debat gevoerd werd. Maar in de inhoud wilde ik mij als voorzitter niet mengen.'
Dubbelfunctie
Van de Beek over die dubbele rol van de burgemeester: 'We hadden zijn voorzitterschap tijdelijk moeten overdragen, zodat hij mee kon doen aan het debat. Maar dat hadden wij dan eerder moeten bedenken. Nu was het niet de bedoeling dat de raad in debat ging met het college.'
De Vries herkent de spagaat dat hij die avond zowel portefeuillehouder was als voorzitter van de raad. 'Daarom hebben wij die portefeuille (over de herindeling van Scherpenzeel, red.) nu gedeeld tussen mij en wethouder Van Dijk.' Zo kan iedereen op zijn post blijven en kan tegelijkertijd een volwaardige discussie van de grond komen.
Laten rusten
Na afgelopen dinsdag gaat ook Scherpenzeel het reces in. Dat De Vries er niet bij was om het er nog eens met de raad over te hebben, daar kunnen Van Deelen, Brons en Van De Beek desalniettemin mee leven. De teneur lijkt: zand erover en vooruit kijken.
Ook De Vries wil het verder laten rusten. 'Ik heb goede gesprekken gevoerd en kom er niet op terug in de eerstvolgende vergadering, die pas in oktober plaatsvindt. Tenzij de raad dit alsnog wil.
Geen reden tot zorg
De toekomst voor Scherpenzeel blijft echter ongewis. Komt er een herindeling of blijft de gemeente zelfstandig? Na het reces zal de raad zich verder buigen over de visie op de toekomst, en over het rapport dat voor zoveel commotie zorgde.
Vooralsnog hoeft de gemeente Scherpenzeel zich geen zorgen te maken over haar financiële positie. De raad besprak dinsdag de jaarnota: geen tekorten en schulden. Kortom: Scherpenzeel is gezond, ook al rommelt het soms intern.
Zie ook: Boze burgemeester De Vries van Scherpenzeel is het zat en zoekt het hogerop