ARNHEM - Voor de zoveelste keer is het hommeles in de Arnhemse politiek. Het politieke kerkhof van gesneuvelde wethouders en gevallen coalities ligt inmiddels vol. De opgelopen zorgtekorten waren de directe aanleiding voor GroenLinks en PvdA om met de coalitie te breken. Maar ook de verstoorde verhoudingen spelen weer een belangrijke rol.
door Huibert Veth
Arnhemmer Bob Roelofs schreef diverse boeken over de Arnhemse geschiedenis. In het verleden was hij actief voor D66. Volgens hem zitten de verstoringen binnen de Arnhemse politiek dieper. 'De lijst van gevallen wethouders sinds 1978 is aanzienlijk. Er zit iets structureel fout in de Arnhemse politiek.'
Natuurlijk is er een verschil van inzicht tussen de coalitiepartijen in hoe er omgegaan moet worden met de zorgtekorten. VVD en D66 willen zich strakker houden aan de financiële kaders van het coalitieakkoord. GroenLinks en PvdA willen hier meer ruimte in. Op het moment dat de coalitie klapte, waren de VVD en D66 bezig met een voorstel op de begroting. De partijen wilden zes miljoen extra bezuinigen. GroenLinks en PvdA stonden daar niet achter.
'Hard tegen hard'
Dat initiatief was volgens Guus van der Laak (Arnhem Centraal) een aanval in de rug op het college. 'Als je dat goed aanpakt, stem je dat van tevoren af.' Vanaf het begin van deze coalitie heeft hij iets vreemds waargenomen. 'Een coalitiepartij die op een rare manier oppositie voerde.' Hij doelt hiermee op D66. 'Het ging fel. Hard tegen hard.'
Mark Coenders (GroenLinks) bevestigt dit beeld: 'Als je je gedraagt als oppositiepartij, hoor je misschien ook wel thuis in de oppositie.' Ook andere partijen noemen de opstelling van D66 binnen de coalitie 'niet heel loyaal' en 'weinig charmant'. De sfeer binnen de coalitie wordt 'hard' genoemd.
GroenLinks en PvdA laten dan ook weten dat de deur voor de VVD open staat, maar voor D66 niet. 'Die samenwerking is lastig gebleken.' Kijkend naar de inhoud van het conflict - de zorgtekorten - moet je constateren dat D66 niet verder van GroenLinks en de PvdA afstaat dan de VVD. Dat D66 voor deze partijen niet meer welkom is, komt door de verstoorde verhoudingen. D66 wilde zaterdag niet voor de camera reageren, maar is verbaasd over het besluit van de partijen.
'Dit wespennest eerst oplossen'
Maar wat moet er nu gebeuren om af te komen van dat beeld van ruzie en onrust? 'Er moet een verandering in de mindset komen binnen de Arnhemse politiek om je voor de stad in te willen zetten', zegt Daniël Becker (ChristenUnie). Hij ziet onwil om elkaar dingen te gunnen. 'De wil om samen te werken ontbreekt.' Van der Laak: 'Dit wespennest moet eerst opgelost worden. Er wordt op personen ingehakt.'
'In Arnhem kan niks me meer verrassen', vervolgt Becker. 'Ik heb in zes jaar bijna alles al langs zien komen.' Hij verwijst naar het rapport Frissen dat 1,5 jaar geleden verscheen, aan het einde van de vorige coalitieperiode. Het rapport, waarin werd gesproken over de verstoorde Arnhemse bestuurscultuur, deed destijds veel stof opwaaien.
'Raadpleeg Arnhemmers'
Politiek wordt in Arnhem te persoonlijk gemaakt en het machtsspel voert de boventoon, zegt Roelofs. 'Het zou mooi zijn als de gemeenteraad nu het voortouw neemt en de Arnhemmers raadpleegt waar de politiek zich nu écht mee bezig moet gaan houden.'
Zie ook: