BEMMEL - Burgemeester Marianne Schuurmans van Lingewaard had er de handen vol aan de afgelopen zes jaar: bestuurlijke onrust bij haar aantreden, een strijd tegen ondermijning, de aanslag op het gemeentehuis en terreurverdachten in de gemeente. Toch kijkt ze met veel plezier terug op haar burgemeesterschap. 'Van alle gemeenten waar ik ooit gewoond heb, is dit de fijnste gemeente om te wonen.'
door Sven Strijbosch
Schuurmans vertrekt na één periode als burgemeester naar de gemeente Haarlemmermeer. Ze volgt daar waarnemend burgemeester Onno Hoes op en betrekt zijn voormalige huurwoning in Hoofddorp. Over vier weken staat de verhuizing al op de planning. 'Ik heb het natuurlijk eerst met mijn man overlegd', vertelt de burgemeester lachend. 'We gaan dit avontuur samen aan.'
De burgemeester is realistisch en benadrukt dat ze een volgende stap nu nog kan maken. 'Ik ben 58 jaar, dan moet je geen vijf jaar meer wachten. Het is een hele mooie gemeente die langskwam. Haarlemmermeer is vergelijkbaar met Lingewaard: een samengestelde gemeente van veel dorpen en steden. Dat spreekt mij aan. In combinatie met Schiphol en een zeehaven zodat mijn taken op het gebied van openbare orde en veiligheid worden uitgebreid. Daar ligt mijn hart', zo verklaart ze haar keuze.
Vertrek kwam onverwachts
Haarlemmermeer telt drie keer zoveel inwoners als Lingewaard en heeft dus een van de grootste luchthavens van Europa: Schiphol. Een mooie uitdaging, zo geeft Schuurmans toe. Wel een uitdaging die onverwachts kwam. De burgemeester werd onlangs namelijk herbenoemd als burgemeester van Lingewaard en maakte niet veel later haar vertrek bekend.
'Je kan niet zeggen dat er een traject loopt bij de gemeente Haarlemmermeer. Op 16 mei, toen ik werd herbenoemd in Lingewaard, wist ik dat de dag erna het eerste gesprek met Haarlemmermeer zou plaatsvinden. Maar dat is vertrouwelijk', aldus de burgemeester. 'Ik verlaat Lingewaard met moeite, maar dit is ook een baan. Ik wil graag een volgende stap zetten.'
Schuurmans over haar keuze voor Haarlemmermeer (tekst gaat verder onder video):
Aanslag had enorme impact
Het moment dat Schuurmans het meest bij blijft is de aanslag op het gemeentehuis van Lingewaard. De 59-jarige Hans van M. boorde er in de vroege ochtend van 22 augustus 2018 zijn auto met gasflessen naar binnen en overleefde het niet. 'Ik kreeg midden in de nacht een telefoontje. Dan ga je gelijk kijken naar wat er moet gebeuren. Pas later, toen ik bij de brandweermensen langs ging, realiseer je je wat voor impact dit heeft. Dat daalt pas later in', blikt Schuurmans terug. 'We hebben tot op de dag van vandaag te maken met de gevolgen.'
De burgemeester baalt van het feit dat ze het vernieuwde gemeentehuis niet kan opleveren. 'Dat had ik graag afgemaakt', zo stelt ze. Onlangs is door de gemeenteraad ingestemd met herbouw. In het ontwerp wordt heel nadrukkelijk rekening gehouden met de veiligheid van medewerkers.
'Mensen moeten er straks weer gaan werken. Die medewerkers beseffen ineens dat ze best kwetsbaar zijn. Ze moeten straks weer veilig en prettig hun werk kunnen doen', aldus Schuurmans. Er wordt bijvoorbeeld een strikte scheiding gemaakt tussen het gedeelte voor ambtenaren en het gedeelte voor bezoekers.
Schuurmans over de aanslag van vorig jaar (tekst gaat verder onder video):
'Er was geen sprake van een persoonlijke afrekening met ons. Uit alles bleek dat deze meneer boos was op iedereen', stelt de burgemeester. Het ging dan ook om een wanhoopsdaad waarbij verder niemand gewond raakte.
Ondermijning: 'Blij dat kinderen uit huis zijn'
Anders is dat bij de strijd tegen ondermijning. Steeds vaker zijn bestuurders bewust doelwit van criminelen. 'Er zijn burgemeesters die daarom besluiten te stoppen. Onderwerpen als ondermijning hebben hier heel hoog op de agenda gestaan. Ik denk dat we dat echt moeten aanpakken. We moeten dan niet stoppen als er dreiging of intimidatie uit voort komt. Want dan hebben ze gewonnen', benadrukt Schuurmans.
De burgemeester erkent ook wel eens last te hebben gehad van dreiging tijdens haar periode in Lingewaard. 'Maar niet in de mate die je hoort in andere steden. Dus wat dat betreft heb ik niets te klagen.'
Angst voor soortgelijke dreiging in het grotere Haarlemmermeer in de Randstad heeft ze dan ook niet. 'Maar dat kan zo omslaan. Toen de burgemeester van Haarlem benoemd werd, had hij ook nooit verwacht dat hij onder permanente bewaking moest gaan wonen', legt Schuurmans uit. Jos Wienen kreeg te maken met zeer ernstige dreigementen.
Motorrijders door de straat
Schuurmans geeft aan dat ze het openbaar bestuur in is gegaan om wat te kunnen bijdragen en dus niet zal wijken voor criminelen. Wel is ze blij dat haar kinderen het huis inmiddels uit zijn. 'Ik heb natuurlijk ook motorclubs de deur uitgezet en gesprekken gevoerd die best spannend waren. Toen waren mijn kinderen thuis. Dat vond ik verontrustend', zo zegt ze. 'Dat mijn dochter belde omdat er motorrijders langzaam door de straat reden. Die deden niks, maar het was wel intimiderend.'
'Mijn man en ik weten wat ik doe. Wij redden ons wel', vervolgt ze. 'Pas toen ik met ondermijning begon dacht ik: het zou wel fijn zijn als mijn kinderen het huis uit zijn. Zodat ik mijn werk kan doen zoals ik dat wil doen. Zonder bang te hoeven zijn dat mijn kinderen er het slachtoffer van kunnen worden. Dat kun je ze niet aandoen.'
Schuurmans over haar strijd tegen ondermijning (tekst gaat verder onder video):
'Ik had dit nog jaren kunnen doen'
Boven alles is Schuurmans trots op Lingewaard en kijkt ze met veel plezier terug op de afgelopen zes jaar. Ze benadrukt dat het geen tussenstap was naar een grotere gemeente. 'Absoluut niet. Toen ik in Lingewaard solliciteerde zag ik het als een enorme uitdaging. Ik had dit ook nog jaren kunnen doen als Haarlemmermeer niet was gelukt', vertelt ze.
De lessen van een fusiegemeente neemt ze mee naar het westen. 'Er is heel erg geprobeerd om van Lingewaard één gemeente maken. Ik heb duidelijk gezegd: dat ga ik niet doen. Ik wil iedere kern waarderen en duidelijk maken dat de historie en het verenigingsleven van die kern veel belangrijker is dan de grotere gemeente', vervolgt ze. 'Ressen is voor mij even belangrijk als Bemmel.'
Haarlemmerliede, Spaarnwoude en Haarlemmermeer zijn sinds 1 januari één gemeente geworden. Ook daar zal ze dus proberen te werken aan alle hobbels die een fusie met zich meebrengt.
'Carnaval symbolisch voor het leven'
'Afgelopen jaar hebben alle carnavalsverenigingen de Lingewaardse Orde opgericht. Daarin hebben ze laten zien dat ze zich niet alleen een Huissense carnavalsvereniging voelen, maar zich ook verbonden voelen met Lingewaard. Carnaval is symbolisch voor het leven. Als de carnavalsverenigingen dat zeggen, geldt het ook voor de rest van de samenleving', besluit Schuurmans.
Exact wat ze ook in Haarlemmermeer wil bereiken. Al wordt daar geen carnaval gevierd.
Zie ook: Burgemeester Schuurmans van Lingewaard naar Haarlemmermeer