EDE - De transformatie van de jeugdhulp komt in Ede onvoldoende van de grond. Mede daardoor werd het budget voor de jeugdzorg de afgelopen jaren fors overschreden. Dat concludeert de Rekenkamercommissie Ede in een onderzoeksrapport. De gemeente moet haar plannen volgens de commissie concretere maken en meer inzetten op preventie.
door Joukje Beiboer
Sinds 2015 zijn de Nederlandse gemeenten zelf verantwoordelijk voor de Jeugdzorg. Gemeenten kunnen de jeugdhulp beter en bovendien goedkoper uitvoeren, was de gedachte. De zorg moest anders ingericht worden. Met een lager budget.
Van overschot naar tekort
Maar uit het rapport blijkt dat er in de gemeente Ede te weinig verandert. 'Dat heeft onder meer geleid tot steeds grotere overschrijdingen van het budget', stelt de Rekenkamercommissie. 'Bij het overgangsjaar 2015 was er sprake van een overschot van zo’n 3,2 miljoen euro. Voor de jaren hierna is er sprake van een tekort.' Over 2018 was er een tekort van 3,4 miljoen euro in de jeugdzorg.
De gemeente slaagt er op dit moment onvoldoende in om dure, specialistische jeugdhulp te voorkomen. Ook is er te weinig aandacht voor preventie en heeft de gemeente onvoldoende regie op de toegang tot de jeugdhulp, stellen de onderzoekers in het rapport. 'Maar' een derde van de verwijzingen loopt momenteel via het Sociaal Team van de gemeente. De rest loopt voornamelijk via huisartsen. Die verwijzen, zo is de vrees, te snel door naar erg dure specialistische zorg, terwijl dat niet nodig is.
Wel gelukt
Overigens heeft de gemeente niet stilgezeten. 'De transitie in de gemeente Ede, het inregelen van structuren en systemen om de taken behorende bij de Jeugdwet uit te voeren, is voortvarend opgepakt', staat in het rapport. De gemeente heeft onder andere in de specialistische jeugdhulp veranderingen doorgevoerd. Daar zijn de commissie en jeugdhulpaanbieders positief over. 'Zo is er voor zover bekend geen kind tussen wal en schip gekomen.'
De gemeente zette ook stappen in data gedreven werken, waardoor ze sneller zorgtrends kan opsporen en kan ingrijpen als dat nodig is. Ook dat vindt de Rekenkamercommissie een positieve ontwikkeling. Maar 'wat betreft de toegang tot de jeugdhulp en het samenwerken met preventieve en laagdrempelige voorzieningen, lijkt de gemeente nog zoekende'.
Onvoldoende controle
Dat de plannen van de gemeente nog niet overal even goed van de grond komen, kan te maken hebben met de vaagheid ervan. De doelen die de gemeente jaren terug heeft gesteld, zijn niet uitgewerkt tot concrete en meetbare plannen, vindt de Rekenkamercommissie. 'Veel zaken zijn nog niet voldoende uitgediscussieerd en er zijn nog onvoldoende vaste werkwijzen en routines', staat in het rapport.
Ook evalueert de gemeente niet goed. Dit maakt dat de raad niet goed weet wat er nu precies speelt op het gebied van zorg voor jongeren. 'De raad krijgt nog onvoldoende volledige en tijdige verantwoordingsinformatie', staat in het rapport. 'Gezien de grootte en complexiteit van de uitdagingen heeft de raad zijn kaderstellende en controlerende rol onvoldoende uit kunnen voeren.'
Reactie wethouders
Het gemeentebestuur laat in een reactie weten dat het samen met omringende gemeenten inmiddels is gestart met een transformatieprogramma dat concreter gaat zijn. 'Deze visie en regionaal programma vormt een integraal onderdeel van het nieuwe lokale Jeugdbeleidsplan', staat in een schriftelijke reactie. Het college gaat er van uit dat die 'voldoende concrete doelen, streefwaarden en acties bevatten voor de Raad om een meer controlerende rol te kunnen gaan pakken'.
Ook wijst het college erop de gemeente inmiddels werkt aan leidende principes om de zorg in de gemeente te veranderen. Daarin staan 23 maatregelen opgenomen die tot een forse structurele kostenbesparing moeten leiden.
Lees ook: Ede snoept niet uit andere potjes om miljoenengat zorg te dichten
Dit is een verhaal van De Belofte, ons platform voor gemeentepolitiek. Heb jij nieuws over jouw gemeente? Tip ons dan hier. | |